Το όνομα του καφέ προέρχεται από την αραβική λέξη «qahwa» και αποτελεί παραφθορά της αρχικής (αραβικής) ονομασίας του καφέ, «qahwatal-bunn».
Όταν ο καφές πρωτοήρθε στην Ευρώπη ήταν γνωστός ως «αραβικό κρασί».
Η χώρα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση καφέ είναι η… Φιλανδία. Ακολουθούν η Γερμανία και η Βραζιλία.
Η Νότια Αμερική είναι στην κορυφή των παραγωγών μιας και παράγει το 46% της παγκόσμιας παραγωγής. Συνολικά 50 χώρες ασχολούνται με την παραγωγή καφέ.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην 13η θέση της παγκόσμιας κατάταξης με κατανάλωση 5,33 κιλά τον χρόνο ανά άτομο.
Δύο είναι οι βασικές ποικιλίες του καφέ, η CοffeaCanephora -με πιο διαδεδομένο είδος της τη Robusta και η Arabica.
Προέρχονται από δύο διαφορετικές ποικιλίες του θάμνου Coffea.
Ο καφές (ως έτοιμο προϊόν, καθώς οι Άραβες απαγόρευαν αυστηρά την εξαγωγή σπόρων) πέρασε στην Ευρώπη από τη Βενετία, που διατηρούσε ισχυρές εμπορικές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο, στα τέλη του 16ου αιώνα. Διατέθηκε αρχικά από τους Βενετούς εμπόρους στους πλούσιους, σαν εξωτικό είδος.
Η δημοτικότητά του μεγάλωσε αφότου ο Πάπας Κλήμης Η΄, παρά τις συμβουλές του περίγυρου του να αφορίσει τον καφέ σαν ισλαμική απειλή προς τον χριστιανισμό, δοκίμασε στα 1600 καφέ, τον βρήκε εξαίσιο και τον «βάπτισε» χριστιανικό ρόφημα.
Το πρώτο καφεποτείο άνοιξε στην Ιταλία το 1645.
